Juryrapport Edmond Hustinx toneelschrijversprijs 2014 Jeroen Olyslaegers
Jeroen Olyslaegers (*1967) studeerde Germaanse filologie aan de universiteit in Antwerpen en ontwikkelde zich nadien tot een gepassioneerde en geëngageerde auteur. Als romanauteur debuteerde hij met Navel (Kritak 1994). Veel lof en waardering kreeg hij voor de roman Wij (Meulenhoff/Manteau 2009), over de ‘make love not war’-generatie van de jaren zeventig die afglijdt naar een egocentrische ik-cultuur. Zijn roman Winst (De Bezige Bij 2012) gaat daarop verder: de kunstwereld stelt in een erg nabije toekomst niet meer het artistieke belang voorop, maar wel de winst die met kunstwerken kan gerealiseerd worden.
Het filmscenario van Jeroen Olyslaegers, gebaseerd op historische feiten: Eendracht maakt macht of de kunst der voorzichtigheid (2007, in samenwerking met Harry Kümel), werd (nog) niet verfilmd. Hij kreeg er van het Vlaams Visueel Fonds wel een startsubsidie voor, maar toen coscenarist en regisseur Harry Kümel bekend maakte dat de film onder meer zou gaan over de Belgische regering tijdens, en de Belgische ‘koningskwestie’ na de Tweede Wereldoorlog, besliste dit Fonds om verder geen productiesteun te verlenen.
Voor het theater schreef Jeroen Olyslaegers een behoorlijk aantal stukken, meestal in opdracht van een gezelschap, waarbij hij zich telkens laat inspireren door de visie en werkwijze van de regisseur en de spelersgroep. Meestal neemt hij een gekend thema of een bestaande tekst als uitgangspunt of inspiratiebron om er een nieuwe, eigen én eigenzinnige tekst van te maken. Zoals bij De Invreter, door Theater Zuidpool (Antwerpen) gecreëerd in 2000, en geïnspireerd op een roman uit 1892 van de Franse auteur Jules Renard. Olyslaegers maakte er een actuele theatertekst van, waarbij hij de eigentijdse zelfgenoegzame burgerlijkheid en het parasiteren fel op de korrel nam. Dit stuk betekende zijn doorbraak als theaterauteur.
Andere boeiende teksten volgden, zoals bij voorbeeld Wolfskers (2007), over het leven van drie dictators uit de twintigste eeuw (Lenin, Hitler en Hirohito, geïnspireerd op films van Aleksandr Sokurov), geregisseerd door Guy Cassiers in het Toneelhuis te Antwerpen. Of het beklijvende stuk over incest en vadermoord Diep in de aarde, dieper in uw gat, in 2007 gecreëerd door de Koninklijke Vlaamse Schouwburg in Brussel. Een speciale vermelding verdient beslist Woeste Hoogten, rusteloze zielen, geïnspireerd door de klassieke Engelse roman van Emily Brontë (uit 1847). De voorstelling ervan in 2009 door Theater Artemis werd onder meer bekroond met de Theaterprijs van het Prins Bernhard Cultuurfonds en werd in 2010 geselecteerd door het Nederlands Theaterfestival als één van de tien beste producties van het seizoen. Op dit ogenblik schrijft Jeroen Olyslaegers aan 24 u/Mount Olympus, onder meer geïnspireerd door aloude Griekse tragedies, in opdracht van Jan Fabre en diens productiehuis Troubleyn (première voorzien in juni 2015).
Voor zijn groot maatschappelijk engagement, zijn specifieke provocerende en ook tedere schrijfstijl met een kritische ingesteldheid en ingebouwde ironie, voor de hoop die hij ondanks alles blijft cultiveren, en last but not least voor zijn merkwaardig vakmanschap waarmee hij bestaande thema’s en teksten kan herschrijven tot nieuwe boeiende en eigentijdse toneelstukken voor volwassenen én voor jongeren, draagt de jury van de Edmond Hustinxprijs voor drama Jeroen Olyslaegers voor als laureaat voor het jaar 2014.
De jury: Toon Brouwers (voorzitter), Ignace Cornelissen, Kees Holierhoek, en Arlette Van Overvelt.
Prijswinnaar Jeroen Olyslaegers en voorzitter Peter Frénay
Bibliografie Jeroen Olyslaegers
Proza-Romans:
‘Navel’ (1994, Kritak)
‘Open gelijk een mond’ (1999, Prometheus)
‘Wij’ (maart 2009, Meulenhoff/Manteau)
‘Winst’ (september 2012, Bezige Bij Antwerpen)
Proza-Verhalenbundel:
‘Il faut manger’ (1996, Houtekiet)
‘Toekomstsproken’ (2013, Provincie Vlaams Brabant, verzameling sproken voor volwassenen samen met auteurs: Annelies Verbeke, Dimitri Leue, Peter Verhelst en Yves Petry)
Diverse publicaties in tijdschriften zoals: Humo, Menzo, Yang, Dietsche Warande & Belfort, AS-Andere Sinema, Millennium, Sample, De Vlaamse Gids, Maatstaf.
Kunstboeken:
‘Wandering Eye’ (in samenwerking met Nick Andrews, september 2009, Galerij de Zwarte Panter)
‘Sacred Themes’ (in samenwerking met Nick Andrews, september 2011, Galerij de Zwarte Panter)
‘Beyond The Scene’ (in samenwerking met Nick Andrews, september 2013, Galerij de Zwarte Panter)
Film:
‘Eendracht maakt macht of de kunst der voorzichtigheid’ (2007, scenario geschreven samen met Harry Kümel, niet verfilmd).
Medewerking (schrijven van enkele filmscènes en co-dramaturgie) aan ‘Maria Magdalena’ van Wayn Traub (première voorjaar 2009, een productie van o.a. het Toneelhuis). ‘Maria Magdalena’ ging op tournee doorheen Europa tijdens voorjaar, zomer en najaar van 2009.
Kortfilm:
‘Bar Gitanes’ (2007, scenario voor Kaat Beels)
Theater:
‘Een bron a well awel – muzak for peace keepers’ / STUC (première oktober 1996)
‘De invreter’ / Zuidpooltheater (première september 2000, regie Koen de Sutter)
‘Diep in de aarde, dieper in uw gat’ / KVS/Bottelarij (première januari 2002, regie Domien Van der Meiren), vertaald in het Duits door Barbara Buri: ‘Tief im Loch und das Schwein sucht mit’ (2002, Verlag der Autoren)
‘Overloper/XL.M.S’ (samen met Paul Mennes) / Zuidpooltheater (première februari 2003, regie: Koen de Sutter)
‘In het Lot Gevallen’ (een bewerking van ‘De loteling’ van Hendrik Conscience) / KVS/Bottelarij (première juni 2003, met het KVS-gezelschap en Olympique Dramatique)
‘Mood on the go’ /Het Toneelhuis (première: september 2003 - regie: Jasper Brandis), vertaald in het Frans (uitgave van het Vlaams Fonds voor de Letteren en het Theaterfestival Avignon) en het Duits: ‘Das blutende Hertz des Fleishermeisters’ (2004, Verlag der Autoren)
‘Uw darmen: een marktonderzoek’ / NTG (première maart 2007, regie: Domien Van der Meiren)
‘Don Quichot en zijnen ijzeren wil’ / Theater Artemis (première april 2007, regie: Floor Huygen)
‘Wolfskers’ / Het Toneelhuis (première: oktober 2007 - regie: Guy Cassiers) opgenomen in het theaterfestival van Avignon tijdens de zomer van 2008
‘Woeste Hoogten, rusteloze zielen’ / Theater Artemis (première oktober 2009 - regie: Floor Huygen)
‘Prometheus Landscape II’ (tekst: ‘I am the all-giver’) / Troubleyn-Jan Fabre (première januari 2010 - regie: Jan Fabre). In 2010 op internationale tournee.
‘Bloedmooi en Zielsongelukkig’ (première januari 2013 - regie: Mirjam Voet)
‘24u/Mount Olympus’ / Troubleyn - Jan Fabre (première juni 2015 - regie: Jan Fabre)
Vertaling theater:
‘Disco Pigs’ van Enda Walsh / KVS-Bottelarij (première september 1999 - regie: Paul Peyskens)
‘Hoe ver het is van hier’ van Neil Labute / ’t Arsenaal (première aangekondigd)