Alfons van Blaaderen Peter Debye prijs/prize
De jury van de Peter Debye Prijs 2011 (bestaande uit Henk Lekkerkerker, Martien Cohen Stuart en Jan van Turnhout) heeft de Peter Debyeprijs 2011 toegekend aan Prof Alfons van Blaaderen van de Universiteit Utrecht. De prijs van 2011 viel binnen het vakgebied van theoretisch en experimenteel onderzoek op het grensgebied van de chemie en de fysica, gericht op opheldering van verschijnselen op microscopisch (deeltjes)niveau, in het bijzonder van de zachte materie (soft matter) door interactie met licht of röntgenstraling en elektrische of magnetische velden.
De jury was zeer verheugd dat alle voorgedragen kandidaten een uitstekend academisch niveau hadden en ze zag in de presentaties, zorgvuldig gedocumenteerd en goed onderbouwd, een erkenning van de naam van Peter Debye en het prestige van de prijs. Verheugend was de grote internationale belangstelling voor de prijs. De kandidaten behoorden tot de top van wetenschappers op het gebied van Debye.
Na rijp beraad, rekening houdend met de richtsnoeren in het reglement van de Peter Debye prijs, heeft de jury unaniem besloten om de Peter Debye Prijs 2011 toe te kennen aan prof. dr. A. van Blaaderen van de Universiteit Utrecht.
Binnen het onderzoeksgebied Soft Condensed Matter en speciaal binnen het onderwerp Colloidal Science, heeft Prof. Dr. Alfons van Blaaderen drie uitzonderlijke wetenschappelijke bijdragen geleverd die hem hebben laten uitgroeien tot een internationale topwetenschapper:
• Hij is de pioneer en ontwikkelaar (geweest) van de kwantitatieve 3D real-space
microscopische analyse van colloidale systemen en processen;
• Hij heeft fluorescerende silica core-shell deeltjes ontwikkeld en de core-shell deeltjesbenadering geschikt gemaakt voor vele opeenvolgende materiaal-combinaties;
• Hij heeft diverse nieuwe methoden ontwikkeld om de zelf-organisatie van colloidale deeltjes te manipuleren, o.a. door de interacties te veranderen en gebruik van externe velden.
Daarnaast levert Alfons van Blaaderen regelmatig bijdragen aan aanpalende onderzoeksgebieden, zoals (micro-)biologie en granulaire materie.
Zijn uitmuntende staat van dienst wordt bevestigd door de talrijke artikelen in toptijdschriften (bv. Nature, Science en Nature Materials) en zijn hoge citatieprofiel.
Colloïden zijn minuscule deeltjes met afmetingen van ca. 1/100 dikte van een menselijke haar tot ongeveer duizend maal zo klein. Dergelijke deeltjes opgelost in een vloeistof maken deze troebel, omdat ze vanwege hun afmeting licht verstrooien. Colloïdale deeltjes of zoals hun oplossingen heten: dispersies, kom je veel tegen: In de natuur: opalen, bloed, vrijwel alles in de cel (inclusief eiwitten), in voedsel: mayonaise, melk, yoghurt etc., maar ook in de industrie en allerlei toepassingen: bijvoorbeeld verf, cosmetica en zonnebrand. Prof. Van Blaaderen heeft met zijn baanbrekend fundamenteel wetenschappelijk onderzoek bijgedragen aan een betere begripsvorming van het gedrag van dergelijke ingewikkelde geconcentreerde dispersies. Van meer recente datum zijn toepassingen van colloïdale deeltjes in meer geavanceerde toepassingen zoals in elektronische inkt die wordt gebruikt in de beeldschermen van e-book readers en zogenaamde elektro-rheologische vloeistoffen die worden toegepast in variabele transmissies, schokdempers en zelfs anti-aardbeving apparaten voor in grote gebouwen (dit werkt via demping van trillingen). Aan het realiseren van deze laatste toepassingen heeft het onderzoek van Prof. Van Blaaderen direct bijgedragen. Deze toepassingen maken gebruik van de effecten van elektrische velden op de aggregatietoestand van de colloïdale deeltjes en de viscositeit (‘stroperigheid’) van de dispersies.
De prijs werd op donderdag 24 maart 2011 in het stadhuis van Maastricht uitgereikt door burgemeester Hoes.
The prize covers the discipline of theoretical and experimental research on the borderline between chemistry and physics, focused on clarification of phenomena on a microscopic (particle) level, in particular that of the soft matter by interaction with light or x-ray radiation and electric or magnetic fields.
The jury of the Peter Debye Prize 2011 (members: Henk Lekkerkerker, MartienCohen Stuart and Jan van Turnhout), awarded the prize to Prof.Alfons van Blaaderen of Utrecht University.
The jury was delighted that all candidates had an excellent academic level and the members of the jury saw in the presentations, carefully documented and well-founded, a recognition of the name of Peter Debye and prestige of the prize. Pleasing was the great international interest in the price. The candidates were among the top scientists in the field of Debye.
After careful consideration, taking into account the guidelines in the rules of the Peter Debye prize, the jury unanimously decided that the Peter Debye Prize 2011 to be awarded to Professor A. van Blaaderen of Utrecht University.
The prize will be awarded on Thursday, March 24, 2011 in the town hall of Maastricht.